Universele thema’s als oorlog, vrede en veiligheid maken deel uit van het recente verleden en de geschiedenis van Apeldoorn. Uit de vroege middeleeuwen kennen we de Hunneschans bij het Uddelermeer. In de 19de eeuw komt de Veluwe in trek als militair oefenterrein en Koning Willem III laat speciaal voor het uitzicht op Kamp Nieuw Milligen het Aardhuis bouwen. Als in de late jaren ’30 van de vorige eeuw donkere wolken zich samenpakken boven Europa, wordt de Koning Willem III kazerne gebouwd. De oorlogsjaren laten hun sporen na in Apeldoorn en worden weerspiegeld in gebouwen, bodemsporen, oorlogsmonumenten, begraafplaatsen en ander erfgoed. Nog altijd is de nationale zorg voor vrede en veiligheid op verschillende plekken in Apeldoorn belegd: marechaussee wordt opgeleid in de Willem III kazerne, de Politie in de academie aan de Arnhemseweg, vanaf 2022 huisvest Apeldoorn het Centrum voor Veiligheid en Digitalisering en vanaf 2028 huizen de Mariniers in Nieuw Milligen.
Universele thema’s als oorlog, vrede en veiligheid zijn van alle tijden. De Hunneschans aan het Uddelermeer laat bijvoorbeeld zien dat ruim duizend jaar geleden al verdedigingswerken nodig waren, in dit geval voor de handel in ijzer. In de 19de eeuw oefent het leger op uitnodiging van de koningin Nieuw Milligen. Dat resulteert in een permanente legerplaats die in de toekomst ook door mariniers in gebruik zal worden genomen. In verband met de aanwezigheid van het koninklijk huis wordt er aan het einde van de 19de eeuw een marechaussee-afdeling in Apeldoorn gestationeerd. Als in de late jaren ’30van de vorige eeuw donkere wolken zich samenpakken boven Europa, wordt de Koning Willem III kazerne gebouwd. Daarmee is het onheil niet afgewend: precies een jaar na de ingebruikname, op 10 mei 1940, is Nederland bezet.
De deportatie van de Joodse bevolking van Apeldoorn, van het personeel en de patiënten van de Joods-psychiatrische instelling Het Apeldoornsche Bosch en de Duitse massa-executie bij Woeste Hoeve slaan diepe wonden. Speciale gedenkplaatsen herinneren aan de drama’s van de oorlogsjaren. Ook de bunker van Seyss-Inquart en de sporen van het immense munitiedepot in Hoog Soeren vormen blijvende herinneringen aan de oorlogsjaren.
Nog altijd is de nationale zorg voor vrede en veiligheid op verschillende plekken in Apeldoorn belegd. Naast de toekomstige marinierskazerne in Nieuw Milligen bevindt zich hier sinds 1960 het Air Operation Control Station van de Luchtmacht. De Willem III kazerne biedt onderdak aan een opleidingsinstituut van de marechaussee en in het voormalig Kleinseminarie is de Politieacademiegevestigd. Nationaal Ereveld Loenen is een begraafplaats en herdenkingsplaats voor Nederlandse slachtoffers van internationale conflicten en vredesmissies. Apeldoorn blijft ook in de toekomst nadrukkelijk verbonden met veiligheid. In 2022 komt het Centrum voor Veiligheid en Digitalisering naar de stad en in 2028 nemen de mariniers de kazerne in Nieuw Milligen in gebruik.
Sporen in het landschap
- De Hunneschans bij het Uddelermeer
- De Erebegraafplaats Loenen
- Legerplaats Nieuw Milligen
- De Koning Willem III kazerne
- De Van Haeftenkazerne
- (Herinneringscentrum) Apeldoornsche Bosch
- Monument Woeste Hoeve
- Het muntiedepot Hoog Soeren
- De bunker Seyss-Inquart
